Wydawca treści
Bezpieczna wyprawa do lasu
Wędrówka po lesie to w dzisiejszym, pełnym bodźców świecie może mieć wręcz znaczenie terapeutyczne. By tak się stało, musi być bezpieczna. Na co zwrócić uwagę, ruszając do lasu?
Naładowany telefon
Dziś, gdy niemal każdy ma w kieszeni smartfon, który lokalizuje nas w przestrzeni, przestajemy się obawiać, że gdziekolwiek zabłądzimy. Urządzenie musi jednak działać. Wybierając się w nieznany teren leśny, zadbajmy o to, by bateria była w pełni naładowana.
Telefon przyda się nie tylko do lokalizacji. Będzie niezbędny, by w razie trudnej sytuacji wezwać pomoc.
W lesie bywa różnie z zasięgiem sieci komórkowych. Jest słabszy w głębi kompleksów, w sezonie wegetacyjnym przy pełnym ulistnieniu, w zależności od pogody. Dlatego też w głębi lasu gorzej działają – albo nie działają wcale – internetowe aplikacje mapowe (Google Maps).
Sygnał GPS potrzebny do lokalizacji nie wymaga zasięgu telefonii komórkowej. Dlatego warto zainstalować aplikację mapową mBDL i mieć ze sobą wszystkie leśne mapy zawsze, niezależnie od zasięgu.
mBDL to Mobilny Bank Danych o Lasach, zasób o wiele bogatszy niż klasyczna mapa. Dzięki cyfrowym mapom poznamy wiek i gatunki drzew w konkretnych lokalizacjach. A nawet zakres prac, jakie zostały w nich zaplanowane, niezależnie od tego, czy las jest własnością państwa, gminy czy osoby prywatnej (ta informacja też tam będzie).
Od mankamentów towarzyszących elektronice wolna jest klasyczna papierowa mapa. W komplecie z kompasem ułatwi orientację i zabezpieczy przed zbędnym kluczeniem po leśnych drogach lub zabłądzeniem. Wiele nadleśnictw wydaje takie mapy.
Zgubiłem się w lesie. Jak próbować odnaleźć drogę?
Mimo możliwości, jakie daje współczesna technika, ludzie nadal gubią się w lasach. Co, gdy tak się stanie?
Przede wszystkim nie wpadajmy w panikę. Usiądź chwilę, zbierz myśli i przypomnij sobie opis terenu w którym jesteś. Warto wytężyć słuch, bo czasem słychać z daleka szum głównej drogi, pociąg lub odgłosy miasta. Wypatrywać charakterystycznych punktów terenu, jak linie wysokiego napięcia, gazociągi czy ślady użytkowania dróg – zwykle prowadzą do miejscowości lub dróg publicznych. W górach można podążać „z nurtem”, czyli iść wzdłuż potoku schodząc w dół, w ten sposób zwiększa się szansa dojścia do wioski lub drogi.
Jeśli masz działający telefon, ktokolwiek go odbierze, zada oczywiste pytanie: gdzie jesteś? Żeby odpowiedzieć coś więcej niż tylko „w ciemnym lesie”, postaraj się odnaleźć i wskazać konkretne szczegóły terenowe: ambona myśliwska, paśnik, znak lub tablica informacyjna, siatka ogrodzeniowa. Dla lokalnego leśnika to wiele mówiące szczegóły. Idealny do lokalizacji będzie słupek oddziałowy.
Lasy należące do państwa są zwykle podzielone na prostokątne oddziały. W przecięciu dróg, które są granicami oddziałów, w narożniku jednego z nich, znajdziesz kamienny słupek oddziałowy. Czarną farbą będą na nim wypisane numery oddziałów, ku którym zwracają się lica słupka. Te numery podane służbom ratunkowym czy leśnikowi pozwolą bezbłędnie zidentyfikować, gdzie jesteś. Leśnik może podpowiedzieć, w którą z dróg się skierować.
Słupek pozwoli z łatwością ustalić twoje położenie na leśnej mapie, gdzie zaznacza się oddziały. Gdy na słupku są numery czterech oddziałów, to narożnik pomiędzy dwoma najniższymi numerami wskazuje na ogół kierunek północny-zachód.
Leśnik perfekcyjnie zlokalizuje nas także na podstawie tabliczki (czerwonej w Lasach Państwowych) służącej do ewidencjonowania drewna. Znajdziemy tam dwa rzędy cyfr. Dolny to kod leśnictwa, górny – numer kolejnego stosu lub sztuki drewna. Numery są w bazie danych Lasów Państwowych, połączonej z mapą.
Natrafiłem na zakaz wstępu do lasu. Dlaczego?
Nie każdy fragment lasu jest dostępny dla turystów. Z zapisów ustawy o lasach wynika, że stale nie wolno wchodzić na obszary zagrożone erozją (najczęściej są to niebezpieczne dla ludzi osuwiska), na wszystkie uprawy leśne do 4 metrów wysokości, do ostoi zwierząt, na leśne powierzchnie doświadczalne i do drzewostanów nasiennych.
Zakazy są ustanawiane ze względu na dobro lasu bądź bezpieczeństwo ludzi. Taki charakter ma zakaz wstępu w miejscu, gdzie trwają prace leśne. To oczywiste, że nie należy go naruszać, gdy pracują maszyny i ścinane są drzewa. Znaki zakazujące wstępu ustawia się na drogach leśnych. Zakaz obowiązuje również wtedy, gdy na powierzchni nikt nie pracuje.
Zakaz wstępu może pojawić się także okresowo, wprowadzony przez nadleśniczego w związku z ogromnym zagrożeniem pożarowym, klęskami żywiołowymi (np. wiatrołomy czy okiść) oraz wykonywanymi zabiegami chemicznymi z zakresu ochrony lasu (stosowanymi wyjątkowo, gdy inne metody ochrony lasu nie przynoszą rezultatu). Takie zakazy są ustanowione w trosce o życie i zdrowie ludzi odwiedzających las i należy ich bezwzględnie przestrzegać.
Nieprzestrzeganie zakazu wstępu do lasu jest wykroczeniem, które - oprócz świadomego narażenia własnego życia i zdrowia - może być także ukarane mandatem. Tu znów warto rekomendować mBDL, który zawiera mapę zakazów wstępu do lasu.
Oczywiście ograniczenia dotyczą także obszarów chronionych, rezerwatów przyrody i parków narodowych. Tam poruszamy się po wyznaczonych szlakach.
Uwaga polowanie
Las służy rekreacji i wypoczynku, spełnia wiele rozmaitych funkcji społecznych, ale jest także jednocześnie obwodem łowieckim, gdzie mogą trwać polowania. Nie można żądać od myśliwych zaprzestania polowania, ale także myśliwi muszą tolerować i przewidzieć obecność ludzi w lesie.
W lesie polowania zbiorowe odbywają się między październikiem a styczniem, zwykle w weekendy i w ciągu dnia. Organizatorzy powinni je zgłaszać gminom. Te publikują informację o polowaniach na stronach internetowych najdalej pięć dni przed rozpoczęciem polowania. Przepisy nakazują również, by obszar, na którym odbędzie się polowanie zbiorowe oznakowywać tablicami.
Powyższe wymogi nie dotyczą polowań indywidualnych. Jednak regulamin polowań rygorystycznie określa zasady oddawania strzałów, polowania i zabezpiecza bezpieczeństwo ludzi. Myśliwi są dobrze wyszkoleni, świetnie znają teren i to zwykle oni dostosowują się do ruchu turystycznego w lesie.
Czy bać się dzikich zwierząt?
Choć bardzo małe, to bardzo niebezpieczne okazują się kleszcze. Samo ugryzienie nie jest dotkliwe, ale już konsekwencje chorób, które przenoszą mogą być niezwykle poważne. Istnieje szczepionka przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu. Przyjmują ją regularnie wszyscy leśnicy. Rekomendujemy jej przyjmowanie wszystkim miłośnikom wędrówek w terenie i grzybobrania. Tym bardziej, że obecnie kleszcze spotykamy nie tylko w lasach, a ze względu na panujące temperatury – przez większą część roku.
Nie ma szczepionki przeciw boreliozie. Jedyny sposób to unikać ugryzień kleszczy poprzez odpowiednie ubieranie się (jak najmniej odkrytych rąk i nóg), kontrolowanie odzieży i ciała po powrocie z lasu, stosowanie odstraszających pajęczaki i owady repelentów.
W polskich lasach coraz bardziej powszechne są duże drapieżniki: wilki i niedźwiedzie. Zwierzęta same z siebie nie bywają agresywne wobec ludzi. Niebezpieczne dla ludzi stają się w sytuacjach, kiedy same poczują się zagrożone. Takie ewidentne okoliczności to penetrowanie miejsc rozrodu (nor, gawr), rozdzielenie z młodymi, zablokowanie jedynej drogi ucieczki. Może do nich dojść przy naszej całkowitej nieświadomości. Dlatego dostrzegłszy drapieżniki, lepiej obserwować je z oddali, nie zbliżając się. To samo dotyczy dzików – mogą być niebezpieczne zaniepokojone, szczególnie z młodymi czy żmij, których jad może być dla człowieka śmiertelny.
Zawsze z dużą ostrożnością należy traktować zwierzęta, które nie wykazują lęku przed człowiekiem czy sprawiające wrażenie chorych. To mogą być objawy wścieklizny. Jej przypadki zdarzają się co prawda rzadko (szczepionki przeciwko wściekliźnie rozrzuca się z samolotów), jest to jednak bardzo groźna w skutkach choroba.
Gdzie spotkać leśnika?
Leśnika terenowego najłatwiej zastać w kancelarii (biurze) leśnictwa. Każdy leśniczy na tablicy informacyjnej przed leśniczówką oraz na drzwiach kancelarii podaje informację, kiedy przyjmuje interesantów. Zwykle są to godziny przedpołudniowe. Najlepiej umówić się wcześniej telefonicznie na spotkanie.
Warto pamiętać, że leśniczy, pomimo tego, że pełni służbę dbając o las i chroniąc go przed zagrożeniami, nie pracuje całą dobę ale w wyznaczonych godzinach.
Można też zadzwonić do Straży Leśnej, która patroluje teren całego nadleśnictwa. Numery telefonów znajdują się w zakładce kontakt.
Pamiętajmy! W przypadkach zagrożenia zdrowia i życia dzwonimy na numer 112.
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Powrót
Obchody 90-lecia Lasów Państwowych
Obchody 90-lecia Lasów Państwowych
27 kwietnia
Informacje o zdarzeniu
Termin
27 kwietnia godz. 08:00
31 grudnia godz. 15:00
Lokalizacja
Tel.: 22 58 98 111, kom. 600 497 597
Lasy Państwowe mają już 90 lat! To prawie wiek historii licznych zmian; odbudowy kraju z ruin, wojny, trzech ustrojów politycznych, rewolucji technologicznych… Ten sam czas w życiu lasu to niewiele, czasami nawet mniej niż jedno pokolenie drzew…
Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe powołano w 1924 roku i od tego czasu tworzy zręby polskiego leśnictwa. Lasy Państwowe produkcję drewna łączą z potrzebami ekologicznymi i społecznymi, których całokształt realizuje się w zrównoważonej gospodarce leśnej, która jest podstawą funkcjonowania LP. Obecnie Lasy Państwowe to największa w Europie organizacja zarządzająca lasami publicznymi.
Jubileusz to święto wszystkich leśników, przyrodników, przyjaciół lasu, a także święto całego społeczeństwa, bo lasy to nasze wspólne dobro. Dlatego też zapraszamy do włączania się w obchody 90-lecia Lasów Państwowych i celebrowania z nami jubileuszu.
Wydarzenia
Rok jubileuszowy będzie obfitował w wydarzenia przypominające historię Lasów Państwowych, upamiętniające wydarzenia milowe i celebrujące otwartość polskich lasów dla społeczeństwa. Przed nami konferencje naukowe, sympozja, panele dyskusyjne, imprezy plenerowe, targi, festyny. Zachęcamy do zapoznania się z kalendarium obchodów 90-lecia Lasów Państwowych:
- 27 kwietnia
Dzień Ziemi – Pole Mokotowskie. Impreza organizowana we współpracy z ekologicznymi organizacjami pozarządowymi w ramach centralnych obchodów Dnia Ziemi, który w tym roku przebiega pod hasłem „Zmieniaj nawyki – nie klimat". W tym dniu na Polu Mokotowskim w Warszawie organizowany jest festyn ekologiczny z udziałem instytucji oraz NGO działających w sferze ochrony środowiska. Od lat w tym wydarzeniu Lasy Państwowe prezentują mieszkańcom stolicy na czym polega zrównoważona gospodarka leśna. Na stoiskach LP (wystawia się kilka Leśnych Kompleksów Promocyjnych) prowadzona jest edukacja przyrodniczoleśna. Leśnicy rozdają sadzonki, organizują konkursy z atrakcyjnymi nagrodami, rozdają materiały promocyjne.
- od kwietnia
Dęby Wolności - w 2014 roku Kancelaria Prezydenta RP oraz Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe podjęły inicjatywę posadzenia w różnych miejscach kraju 25 „Dębów Wolności" upamiętniających odzyskanie przed 25 laty suwerenności przez nasz naród w historycznych, czerwcowych wyborach 1989 roku oraz powstanie Lasów Państwowych przed 90 laty. Pomysł odwoływał się wprost do spontanicznego sadzenia „Dębów Niepodległości" w latach 1918–1928, kiedy to w celu upamiętnienia odzyskania przez Polskę niepodległości społeczeństwo wraz z leśnikami sadziło w miastach, miasteczkach i wsiach dęby, które przetrwały nierzadko do naszych czasów jako prawie stuletni świadkowie tamtych wydarzeń. Dziś są swoistym wotum dziękczynnym naszych przodków za przywróconą niepodległość, wymownym świadectwem pięknych, patriotycznych postaw, jednoczących Polaków we wspólnym dziele.
Akcja sadzenia „Dębów Wolności" została wpisana w obchody jubileuszu 90-lecia Lasów Państwowych – jednostki powstałej w 1924 roku, wkrótce po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, istniejącej do dziś i gospodarującej w lasach należących do skarbu państwa.
- 6 maja
Centralne obchody Święta Lasu w RDLP w Lublinie. Jest to święto nawiązujące do przedwojennej tradycji, podczas którego leśnicy spotykają się ze swoimi partnerami z otoczenia organizacji, dziękując im za współpracę. Towarzyszyć mu będzie sadzenie lasu ze społeczeństwem. Święto Lasu objął patronatem Prezydent RP Bronisław Komorowski. W tym terminie odbędzie się ogólnopolska uroczystość z okazji Święta Lasu z udziałem prezydenta RP, który zasadzi tam jeden z 25 dębów wolności. Dęby będą sadzone w ramach obchodów Święta Lasu pod patronatem prezydenta RP w całym kraju. Wydarzenie będzie zarazem okazją do uczczenia jubileuszu 70-lecia RDLP w Lublinie.
- 16-18 maja
Sympozjum GAP w Krynicy. Cykliczna impreza organizowana przez prof. Jerzego Hausnera, kierującego Katedrą Gospodarki i Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Tegoroczne spotkanie poświęcone jest m.in. polityce klimatycznej. Podczas sympozjum LP organizują edukację leśną w terenie zakończoną wspólnym sadzeniem lasu. W części kameralnej zaprezentowane będą dwa filmy o lasach, w tym film zrealizowany przez studentów „Co słychać w lesie?".
- 18 maja
Święto Polskiej Niezapominajki. Wydarzenie organizowane przez LP we współpracy z Polskim Radiem w ośrodku edukacyjnym LP w Jedlni pod Radomiem. Wydarzenie dedykowane jest nieżyjącemu już red. Andrzejowi Zalewskiemu, propagatorowi polskiego modelu leśnictwa i ekologii. Polega na prezentacji gospodarki leśnej na stoiska LP w formie konkursów, gier i zabaw, wycieczek po Puszczy Kozienickiej.
- 29 maja
Konferencja „Jak bezpiecznie korzystać z lasu"– Państwowa Inspekcja Sanitarna i Lasy Państwowe. Konferencja poświęcona bezpiecznemu korzystaniu z lasów przez turystów. Będzie jej towarzyszyć wystawa z okazji 90-lecia LP. Jej celem jest demitologizacja niebezpieczeństw związanych z pobytem w lesie i obawami przed kleszczami, wężami i grzybami, a także wściekłymi zwierzętami . Tego rodzaju psychoza została wzbudzona przez brak wiedzy dotyczących realnych zagrożeń w lesie oraz sposobów im zapobieżenia lub zminimalizowania. Dlatego przesłaniem konferencji jest wyjaśnienie, jak rozsądnie można i należy korzystać z darów lasów i jednocześnie - jak unikać ww. zagrożeń. Przesłaniem spotkania jest upowszechnianie prostych zasad przebywania w lesie. Konferencja ma mieć charakter edukacyjny.
- 17 czerwca
Krajowa Narada Leśników w Kielcach z okazji 90-lecia LP. Spotkanie dyrektora generalnego LP ze kierownikami jednostek organizacyjnych LP oraz reprezentantami otoczenia Lasów Państwowych. Obok prezentacji dyrektora generalnego kluczowym elementem będzie wystąpienie prof. Jerzego Hausnera na temat uwarunkowań ekonomicznych gospodarki leśnej w Polsce.
- 28 czerwca
Regionalne obchody jubileuszu 90-lecia Lasów Państwowych na Wyspie Słodowej we Wrocławiu.
- 4-6 września
Targi Eko-Las. Cykliczna impreza targowa dla przedsiębiorców leśnych będąca ofertą krajowych i zagranicznych producentów maszyn i technologii leśnych wraz z pokazami pracy w lesie. Odbywa się w terenie w Nadleśnictwie Świebodzin (RDLP Zielona Góra), ale organizowana jest przez Międzynarodowe Targi Poznańskie.
- 10-13 września
Europejski Kongres Edukacji Leśnej. Obrady edukatorów leśnych z kilkudziesięciu krajów Europy (ok. 100 osób). Elementem kongresu będzie wycieczka terenowa do nadleśnictwa prezentująca polski model leśnictwa oraz metody edukacji leśnej.
- 13 września
„Wolność jest w naturze" – projekt realizowany we współpracy z ministrem środowiska, upamiętniający 25-lecie odzyskania wolności w historycznych wyborach 4 czerwca 1989 roku. Wytyczenie 25 ścieżek biegowych na terenie Lasów Państwowych, oznaczonych spójną wizualizacją. W tym dniu nastąpi uroczyste otwarcie ścieżek, w tym centralnie z udziałem ministra środowiska i dyrektora generalnego LP w otoczeniu mediów. Akcja przebiega pod hasłem „Wolność jest w Naturze".
- 14 września
Wielkie Grzybobranie w Długosiodle. Cykliczna impreza organizowana przez Nadleśnictwo Wyszków i samorząd gminy Długosiodło w formie pikniku na przyleśnym stadionie, promująca grzybobranie jako jedną z form rekreacji w lesie z poszanowaniem zasad korzystania z lasu. Atrakcją jest współzawodnictwo drużyn popularnych aktorów serialowych, dziennikarzy, polityków i samorządowców. Na scenie występuje orkiestra reprezentacyjna LP, są też stoiska edukacyjne LP, liczne konkursy z atrakcyjnymi nagrodami promującymi LP, stoiska ze zdrową żywnością i darami lasu. Impreza jest nagłaśniana w mediach lokalnych.
- 20 września
Pielgrzymka Leśników. Krajowa Narada Leśników organizowana przy okazji pielgrzymki, na którą przybywa zwykle kilka tysięcy leśników i pracowników sektora ochrony środowiska. Podczas mszy na Jasnej Górze homilię do leśników wygłasza zaproszony biskup. Swoje słowo kieruje do zgromadzonych także JE Ks. Bp. Edward Janiak, duszpasterz leśników. Podczas narady mają miejsce wystąpienia duchownych na temat etyki zawodu leśnika oraz misji Lasów Państwowych.
- 20 września
Sprzątanie Świata (Fundacja Nasza Ziemia). XXI edycja akcji fundacji „Nasza Ziemia" realizowana w partnerstwie z lasami Państwowymi. W tym roku akcja ekologiczna „Sprzątanie Świata" przebiega pod hasłem „Odkrywamy czystą Polskę" W jej ramach przeprowadzany jest konkurs pod hasłem „Odkrywamy czysty las". Celem konkursu jest promowanie właściwego zachowania w lesie oraz walorów polskich lasów.
- Październik
Święto Drzewa jest programem edukacji ekologicznej Klubu Gaja realizowanym od 2003 roku, którego inauguracją jest ogólnopolska i międzynarodowa akcja sadzenia drzew co roku w październiku. Od pierwszej edycji Święta Drzewa (2003 r.) Lasy Państwowe są strategicznym partnerem programu. Oznacza to, że placówki edukacyjne w całej Polsce mogą podjąć współpracę z lokalnymi nadleśnictwami czyli blisko 430 jednostkami. Placówki oświatowe, które przyłączają się do programu Święto Drzewa mogą liczyć na lokalnych leśników. Lasy Państwowe zachęcają nadleśnictwa do nieodpłatnego przekazywania sadzonek. Leśnicy zapraszają na wycieczki i zajęcia poglądowe, przychodzą do szkół, pokazują w terenie jak sadzi się drzewa, służą radą i pomocą tak, by sadzenie różnorodnych gatunków drzew i krzewów było zaplanowane i przyniosło dobre efekty w przyszłości.