Asset Publisher Asset Publisher

Psie zaprzęgi

Błękitne niebo. Wzdłuż drogi stoją rzędy drzew w białych czapach. Spod płóz sanek, ciągniętych przez dwie pary puszystych psów, pryskają w górę kawałki zmrożonego śniegu. Człowiek stojący na sankach krzyczy w niezrozumiałym języku. To nie jest obrazek z dalekiej Laponii, ani ekranizacja książki Jacka Londona, ale coraz częstszy widok w naszym kraju.

Psie zaprzęgi, bo tak należy nazywać dyscyplinę oficjalnie zarejestrowaną przez Ministerstwo Sportu i Turystyki, zdobywają w Polsce coraz większą popularność. I nie chodzi tutaj tylko o profesjonalistów zrzeszonych w klubach i biorących udział w zawodach na całym świecie, ale o ludzi, którzy kochają psy, ruch i przyrodę, a traktujących ten sport jako rekreację jest coraz więcej. Szczególnie, że to doskonały sposób na spędzenie wolnego czasu w lesie, ze swoimi czworonogami.

Bieszczady - stolicą

Choć polskie zimy charakterem odbiegają od tych z Północy, to i w naszym kraju z powodzeniem można jeździć psimi zaprzęgami. Świadczyć o tym mogą nie tylko sukcesy polskich maszerów (maszer to osoba prowadząca zaprzęg) w zawodach Pucharu Świata, Mistrzostw Świata, czy Europy, ale i coraz większa liczba takich imprez organizowana u nas.

Mało który region nadaje się do tego tak dobrze jak polskie góry. Stolicą sportów zaprzęgowych są Bieszczady, nazywane polską Alaską. Od dziesięciu lat w Baligrodzie odbywają się zawody o nazwie „W Krainie Wilka", są też nieco młodsze: „W Krainie Żubra" - w Lutowiskach i „W Kresowej Krainie" w okolicach Lubaczowa. Przyciągają coraz większe rzesze spragnionych rywalizacji zawodników, ich czworonogów oraz widzów. – Z roku na rok zwiększa się popularność tej dyscypliny - mówi Andrzej Ratymirski, założyciel i prezes rzeszowskiego Klubu Sportowego Psich Zaprzęgów „Nome", który od wielu lat jest współorganizatorem zawodów. – Niektórzy, by kibicować, przyjeżdżają nawet z odległych miejscowość.

Bieszczadzkim zawodom kroku stara się dotrzymać Polana Jakuszycka, gdzie co roku gości „Husqvarna Tour". – Nasza impreza jest bardzo widowiskowa – mówi Zyta Bałazy, nadleśniczy Nadleśnictwa Szklarska Poręba, po terenach którego przebiega większość tras. – Ale i w Górach Izerskich jest pięknie.

Zawody psich zaprzęgów promują dyscyplinę, poszczególne regiony Polski i jej przyrodę, integrują lokalne społeczności. Pętle tras przebiegają przez ośnieżone grzbiety gór i lasy. W ich wytyczaniu i organizowaniu zawodów często biorą udział nadleśnictwa. – Psim treningom służą akurat nieczynne drogi i szlaki zrywkowe. Na naszym terenie, ze względu na różnorodne formy ochrony przyrody, ciężko jest wyznaczyć stałe trasy. Organizatorzy co roku muszą uzgadniać ich przebieg i otrzymywać stosowną opinię od Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska – tłumaczy pani nadleśniczy.

Na sankach przez jezioro

Zaprzęgi to świetny sposób na oryginalną rekreację. – Psy dają doskonałą możliwość obcowania z przyrodą – mówi Jarosław Kemuś, leśniczy, właściciel ośmiu czworonogów rasy husky. Na co dzień kieruje szkółką w Doręgowicach (Nadleśnictwo Lutówko) i dużo czasu spędza w terenie. Twierdzi jednak, że uczuć, które towarzyszą powożeniu zaprzęgiem nie da się porównać z żadnymi innym. Dzikość psów idealnie komponuje się z naturą.

Chociaż mieszka na Pojezierzu Kaszubskim słynącym z łagodnych zim, nie ma problemów ze znalezieniem terenów nadających się do jazdy. – Można też jeździć po powierzchni jezior skutych lodem – tłumaczy. Nocleg przy kilkunastostopniowym mrozie w towarzystwie dziesięciu psów to niesamowite przeżycie. – Człowieka otacza cisza niekiedy tylko przerywana ich tajemniczym wyciem. Wracając z takiej wycieczki, czuję się, jakbym wracał z dalekiej północnej wyprawy – dodaje.

Pasjonaci zaprzęgów podkreślają, że ten sport jest bardzo mocno związany z lasem. Magda Lupakowa jest leśniczką. O psim zaprzęgu marzyła od  dzieciństwa, które spędziła w górskiej leśniczówce. – Od najbliższych sąsiadów dzieliły nas trzy kilometry. Zimą widać było świeże ślady wilków. Do tego pokochałam książki przygodowe, szczególnie Londona – wspomina. - Otoczenie sprawiło, że powstało marzenie. Spełniłam je kilkadziesiąt lat później.

Jarosław Kemuś i Andrzej Ratymirski najchętniej trenują w lesie. – Nie wyobrażam sobie jazdy gdzie indziej – mówi pan Jarosław. Jako leśnik postrzega jednak kwestię wjazdu zaprzęgiem do lasu wieloaspektowo. – Powinniśmy powiadomić o tym zamiarze gospodarza terenu, najczęściej leśniczego – tłumaczy. – Dowiemy się wtedy kiedy i gdzie będziemy mogli poruszać się po lesie bezpiecznie.

Maszer, sled i stake-out

Przygodę z zaprzęgami należy zacząć od psa. – Ktoś mądry powiedział, że huskyego się albo w ogóle nie ma, albo ma się ich kilka – mówi z uśmiechem pan Jarosław. Dlatego należy się przygotować na to, że stadko szybko się powiększy. Właściciele psów zwracają uwagę na to, że przed kupnem pierwszego, należy daną rasę poznać, pojechać na zawody, do hodowli, spotkać się z właścicielem zaprzęgu. Należy pamiętać, że psy to nie rzeczy, które można odstawić na bok. Pani Magdalena zwróciła się po poradę do wicemistrzyni świata. – Nauczyła mnie wszystkiego, przede wszystkim właściwego użycia sprzętu. Wiele też dowiedziałam się pracując podczas zawodów jako jej pomocnik.

- Psy wchodzące w skład zaprzęgu tworzą kennel. Ubiera się je w indywidualnie dopasowane szelki - ważne, żeby zwierzęciu nie zaszkodzić. Do nich podpina się sanki, czyli sled, lub - jak nie ma śniegu - wózek. Ceny sprzętu, tak jak we wszystkich sportach, są zróżnicowane. Można go kupić w profesjonalnych sklepach lub wykonać samodzielnie.  Przeciętnie kosztuje tyle, co sprzęt narciarski – mówi Andrzej Ratymirski.

Jarosław Kemuś podkreśla, że husky mają zaprzęgi we krwi i z niecierpliwością czekają na start. Psa nie wolno do niczego zmuszać, ma czerpać z wysiłku radość i satysfakcję. – Każdy maszer powinien wiedzieć, czy jego pies się garnie się do biegu, czy tego nie lubi. Zdarzają się i takie wyjątki – tłumaczy.

Od skłonności czworonoga do biegania zależy też długość szkolenia. Zaczyna się od nauki posłuszeństwa. – To bardzo ważne, bo psi zaprzęg prowadzi się tylko głosem – dodaje pani Magda.

Psów nie wolno poganiać, ciągnąć ani zmuszać do biegu. Maszer może w trakcie zawodów startować w wielu wyścigach, one - nie. Po biegu powinny być nakarmione, nagrodzone za wykonaną pracę i odstawione na zasłużony wypoczynek do stake out, czyli przestrzeni dla nich przeznaczonej.

Należy pamiętać o ustaleniu „ w stadzie" odpowiedniej hierarchii. – W obecności psów jem pierwszy, odwiedzający nas gość wita się najpierw ze mną – mówi pan Jarosław. – To czyni ze mnie samca alfa, psy to czują. Bez takiego poważania, można mieć z nimi kłopoty.

Hawk, Fado i Essuna

Oficjalnie uznaje się, że do sanek najlepiej nadają się psy ras północnych: syberian husky, alaskan malamut, pies grenlandzki i samojed.

Mimo różnic w wyglądzie, rasy te mają wiele cech wspólnych. Są wytrzymałe, niewrażliwe na mrozy, dobrze wykorzystują pokarm i szybko regenerują siły. Do ciężkich warunków życia dostosowały się dzięki specyficznej budowie ciała: obfite ciepłe futro i małe stojące uszy pozwalają ograniczyć straty ciepła.

- Husky to psy pierwotne. Mają bardzo silny instynkt stadny, zachowaniem przypominają wilki – mówi pan Jarosław. To pozostałość po trybie życia przodków. Łapane jesienią, zimą ogrzewały człowieka i służyły mu w zaprzęgach. Wiosną żyły na wolności i musiały wyżywić się same. Dlatego jedzą praktycznie wszystko, nawet mrożoną marchewkę. Cechuje je też umiejętność współpracy, zamiłowanie do ciągnięcia sanek i, po prostu, chęć do wysiłku. Wystarczy popatrzeć na zaprzęgi przed startem – psy się wiercą, niecierpliwią, są pełne radości.

Do zawodów dopuszczane są również tzw. greye, czyli mieszanki chartów z wyżłami. – Właściwie do sanek nadaje się każdy pies ważący powyżej dwunastu kilogramów – twierdzi Andrzej Ratymirski. Jarosław Kemuś nie widzi przeciwwskazań do tego, żeby zwykły kundel biegał w zaprzęgu. – Musi być widać, że garnie się do sanek, nie ucieka przed szelkami, a bieg sprawia mu przyjemność – dodaje.

Wszyscy podkreślają, że w psich zaprzęgach nie jest najważniejszy drogi sprzęt i najnowszej generacji wózki czy sanki. – Można jeździć byle czym – twierdzi pani Magda. – Najważniejsze, żeby się ruszyć. Poczuć wolność, mknąc przez zaśnieżony las.


Asset Publisher Asset Publisher

Back

Obchody 90-lecia Lasów Państwowych

Obchody 90-lecia Lasów Państwowych

Lasy Państwowe mają już 90 lat! To prawie wiek historii licznych zmian; odbudowy kraju z ruin, wojny, trzech ustrojów politycznych, rewolucji technologicznych… Ten sam czas w życiu lasu to niewiele, czasami nawet mniej niż jedno pokolenie drzew…

      Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe powołano w 1924 roku i od tego czasu tworzy zręby polskiego leśnictwa. Lasy Państwowe produkcję drewna łączą z potrzebami ekologicznymi i społecznymi, których całokształt realizuje się w zrównoważonej gospodarce leśnej, która jest podstawą funkcjonowania LP. Obecnie Lasy Państwowe to największa w Europie organizacja zarządzająca lasami publicznymi.

     Jubileusz to święto wszystkich leśników, przyrodników, przyjaciół lasu, a także święto całego społeczeństwa, bo lasy to nasze wspólne dobro. Dlatego też zapraszamy do włączania się w obchody 90-lecia Lasów Państwowych i celebrowania z nami jubileuszu.

Wydarzenia

Rok jubileuszowy będzie obfitował w wydarzenia przypominające historię Lasów Państwowych, upamiętniające wydarzenia milowe i celebrujące otwartość polskich lasów dla społeczeństwa. Przed nami konferencje naukowe, sympozja, panele dyskusyjne, imprezy plenerowe, targi, festyny. Zachęcamy do zapoznania się z kalendarium obchodów 90-lecia Lasów Państwowych:

  • 27 kwietnia

       Dzień Ziemi – Pole Mokotowskie. Impreza organizowana we współpracy z ekologicznymi organizacjami pozarządowymi w ramach centralnych obchodów Dnia Ziemi, który w tym roku przebiega pod hasłem „Zmieniaj nawyki – nie klimat". W tym dniu na Polu Mokotowskim w Warszawie organizowany jest festyn ekologiczny z udziałem instytucji oraz NGO działających w sferze ochrony środowiska. Od lat w tym wydarzeniu Lasy Państwowe prezentują mieszkańcom stolicy na czym polega zrównoważona gospodarka leśna. Na stoiskach LP (wystawia się kilka Leśnych Kompleksów Promocyjnych) prowadzona jest edukacja przyrodniczoleśna. Leśnicy rozdają sadzonki, organizują konkursy z atrakcyjnymi nagrodami, rozdają materiały promocyjne. 

  • od kwietnia

     Dęby Wolności - w 2014 roku Kancelaria Prezydenta RP oraz Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe podjęły inicjatywę posadzenia w różnych miejscach kraju 25 „Dębów Wolności" upamiętniających odzyskanie przed 25 laty suwerenności przez nasz naród w historycznych,  czerwcowych wyborach 1989 roku oraz powstanie Lasów Państwowych przed 90 laty. Pomysł odwoływał się wprost do spontanicznego sadzenia „Dębów Niepodległości" w latach 1918–1928, kiedy to w celu upamiętnienia odzyskania przez Polskę niepodległości społeczeństwo wraz z leśnikami sadziło w miastach, miasteczkach i wsiach dęby, które przetrwały nierzadko do naszych czasów jako prawie stuletni świadkowie tamtych wydarzeń. Dziś są swoistym wotum dziękczynnym naszych przodków za przywróconą niepodległość, wymownym świadectwem pięknych, patriotycznych postaw, jednoczących Polaków we wspólnym dziele.

Akcja sadzenia „Dębów Wolności" została wpisana w obchody jubileuszu 90-lecia Lasów Państwowych – jednostki powstałej w 1924 roku, wkrótce po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, istniejącej do dziś i gospodarującej w lasach należących do skarbu państwa.

  • 6 maja

      Centralne obchody Święta Lasu w RDLP w Lublinie. Jest to święto nawiązujące do przedwojennej tradycji, podczas którego leśnicy spotykają się ze swoimi partnerami z otoczenia organizacji, dziękując im za współpracę. Towarzyszyć mu będzie sadzenie lasu ze społeczeństwem. Święto Lasu objął patronatem Prezydent RP Bronisław Komorowski. W tym terminie odbędzie się ogólnopolska uroczystość z okazji Święta Lasu z udziałem prezydenta RP, który zasadzi tam jeden z 25 dębów wolności. Dęby będą sadzone w ramach obchodów Święta Lasu pod patronatem prezydenta RP w całym kraju. Wydarzenie będzie zarazem okazją do uczczenia jubileuszu 70-lecia RDLP w Lublinie. 

  • 16-18 maja

     Sympozjum GAP w Krynicy. Cykliczna impreza organizowana przez prof. Jerzego Hausnera, kierującego Katedrą Gospodarki i Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Tegoroczne spotkanie poświęcone jest m.in. polityce klimatycznej. Podczas sympozjum LP organizują edukację leśną w terenie zakończoną wspólnym sadzeniem lasu. W części kameralnej zaprezentowane będą dwa filmy o lasach, w tym film zrealizowany przez studentów „Co słychać w lesie?".

  • 18 maja

    Święto Polskiej Niezapominajki. Wydarzenie organizowane przez LP we współpracy z Polskim Radiem w ośrodku edukacyjnym LP w Jedlni pod Radomiem. Wydarzenie dedykowane jest nieżyjącemu już red. Andrzejowi Zalewskiemu, propagatorowi polskiego modelu leśnictwa i ekologii. Polega na prezentacji gospodarki leśnej na stoiska LP w formie konkursów, gier i zabaw, wycieczek po Puszczy Kozienickiej. 

  • 29 maja

      Konferencja „Jak bezpiecznie korzystać z lasu"– Państwowa Inspekcja Sanitarna i Lasy Państwowe. Konferencja poświęcona bezpiecznemu korzystaniu z lasów przez turystów.  Będzie jej towarzyszyć wystawa z okazji 90-lecia LP. Jej celem jest demitologizacja niebezpieczeństw związanych z pobytem w lesie i obawami przed kleszczami, wężami i grzybami, a także wściekłymi zwierzętami . Tego rodzaju psychoza została wzbudzona przez brak wiedzy dotyczących realnych zagrożeń w lesie oraz sposobów im zapobieżenia lub zminimalizowania. Dlatego przesłaniem konferencji jest wyjaśnienie, jak rozsądnie można i należy korzystać z darów lasów i jednocześnie - jak unikać ww. zagrożeń. Przesłaniem spotkania jest upowszechnianie prostych zasad przebywania w lesie. Konferencja ma mieć charakter edukacyjny.

  • 17 czerwca

      Krajowa Narada Leśników w Kielcach z okazji 90-lecia LP. Spotkanie dyrektora generalnego LP ze kierownikami jednostek organizacyjnych LP oraz reprezentantami otoczenia Lasów Państwowych. Obok prezentacji dyrektora generalnego kluczowym elementem będzie wystąpienie prof. Jerzego Hausnera na temat uwarunkowań ekonomicznych gospodarki leśnej w Polsce.

  •  28 czerwca

     Regionalne obchody jubileuszu 90-lecia Lasów Państwowych na Wyspie Słodowej we Wrocławiu.

  • 4-6 września

      Targi Eko-Las. Cykliczna impreza targowa dla przedsiębiorców leśnych będąca ofertą krajowych i zagranicznych producentów maszyn i technologii leśnych wraz z pokazami pracy w lesie. Odbywa się w terenie w Nadleśnictwie Świebodzin (RDLP Zielona Góra), ale organizowana jest przez Międzynarodowe Targi Poznańskie. 

  • 10-13 września

    Europejski Kongres Edukacji Leśnej. Obrady edukatorów leśnych z kilkudziesięciu krajów Europy (ok. 100 osób). Elementem kongresu będzie wycieczka terenowa do nadleśnictwa prezentująca polski model leśnictwa oraz metody edukacji leśnej. 

  • 13 września

    „Wolność jest w naturze" – projekt realizowany we współpracy z ministrem środowiska, upamiętniający 25-lecie odzyskania wolności w historycznych wyborach 4 czerwca 1989 roku. Wytyczenie 25 ścieżek biegowych na terenie Lasów Państwowych, oznaczonych spójną wizualizacją. W tym dniu nastąpi uroczyste otwarcie ścieżek, w tym centralnie z udziałem ministra środowiska i dyrektora generalnego LP w otoczeniu mediów. Akcja przebiega pod hasłem „Wolność jest w Naturze".

  • 14 września

      Wielkie Grzybobranie w Długosiodle. Cykliczna impreza organizowana przez Nadleśnictwo Wyszków i samorząd gminy Długosiodło w formie pikniku na przyleśnym stadionie,  promująca grzybobranie jako jedną z form rekreacji w lesie z poszanowaniem zasad korzystania z lasu. Atrakcją jest współzawodnictwo drużyn popularnych aktorów serialowych, dziennikarzy, polityków i samorządowców. Na scenie występuje orkiestra reprezentacyjna LP, są też stoiska edukacyjne LP, liczne konkursy z atrakcyjnymi nagrodami promującymi LP, stoiska ze zdrową żywnością i darami lasu. Impreza jest nagłaśniana w mediach lokalnych. 

  • 20 września

       Pielgrzymka Leśników. Krajowa Narada Leśników organizowana przy okazji pielgrzymki, na którą przybywa zwykle kilka tysięcy leśników i pracowników sektora ochrony środowiska. Podczas mszy na Jasnej Górze homilię do leśników wygłasza zaproszony biskup. Swoje słowo kieruje do zgromadzonych także JE Ks. Bp. Edward Janiak, duszpasterz leśników. Podczas narady mają miejsce wystąpienia duchownych na temat etyki zawodu leśnika oraz misji Lasów Państwowych. 

  • 20 września

      Sprzątanie Świata (Fundacja Nasza Ziemia). XXI edycja akcji fundacji „Nasza Ziemia" realizowana w partnerstwie z lasami Państwowymi. W tym roku akcja ekologiczna „Sprzątanie Świata" przebiega pod hasłem „Odkrywamy czystą Polskę" W jej ramach przeprowadzany jest konkurs pod hasłem „Odkrywamy czysty las". Celem konkursu jest promowanie właściwego zachowania w lesie oraz walorów polskich lasów.

  • Październik

      Święto Drzewa jest programem edukacji ekologicznej Klubu Gaja realizowanym od 2003 roku, którego inauguracją jest ogólnopolska i międzynarodowa akcja sadzenia drzew co roku w październiku. Od pierwszej edycji Święta Drzewa (2003 r.) Lasy Państwowe są strategicznym partnerem programu. Oznacza to, że placówki edukacyjne w całej Polsce mogą podjąć współpracę z lokalnymi nadleśnictwami czyli blisko 430 jednostkami. Placówki oświatowe, które przyłączają się do programu Święto Drzewa mogą liczyć na lokalnych leśników. Lasy Państwowe zachęcają nadleśnictwa do nieodpłatnego przekazywania sadzonek. Leśnicy zapraszają na wycieczki i zajęcia poglądowe, przychodzą do szkół, pokazują w terenie jak sadzi się drzewa, służą radą i pomocą tak, by sadzenie różnorodnych gatunków drzew i krzewów było zaplanowane i przyniosło dobre efekty w przyszłości.